Bir düşünelim: Sabah uyanıyorsunuz, telefonunuza uzanıyorsunuz ve ekranda beliren bildirimleri okumak için gözlerinizi kısarak bakıyorsunuz. Ama bir sorun var… Harfler yok! Kelimeler birer birer erimiş, yerlerinde sadece simgeler, renkler, ve çizgiler kalmış. Kaos mu? Eğlence mi? Yoksa tamamen farklı bir dünya mı? Haydi hep birlikte, harfler olmadan yaşayacağımız bu sıra dışı dünyaya kısa bir yolculuk yapalım.
Harfler Olmadan İletişim Nasıl Olurdu?
Harfler, bir nevi dünyanın evrensel dili gibi: düşüncelerimizi, duygularımızı ve hikayelerimizi paylaşmamıza olanak tanıyan en temel araçlar. Ancak harfler olmasaydı, düşüncelerinizi ve hislerinizi nasıl aktarırdınız? Belki de duygularınızı renkler ve şekillerle ifade etmek zorunda kalacaktınız. Örneğin, kalp çizen birinin sevgisini mi göstermeye çalıştığını yoksa sadece sanatsal bir çalışmaya mı odaklandığını anlamak zor olurdu.
Harflerin kullanımı Bronz Çağı’na kadar uzanıyor. Antik Mısır’da, sesi simgeleyen 23 hiyeroglif vardı, çivi yazısı ise MÖ 2700’lerde kullanılıyordu. Harflerin ilk gerçek kullanımı Sami alfabelerinde MÖ 2000’lerde görülürken, ilk sesli harf ise MÖ 9. yüzyılda Yunan alfabesinde ortaya çıktı!
Kaynakça: Wikipedia
Bir diğer seçenek ise tamamen simgelerle dolu bir dildi. Günümüzde emojiler, bu tür bir iletişim tarzının minik bir örneği gibi. Bir mesajlaşma uygulamasında “❤️ 😊 🌞” gördüğümüzde, sevgi dolu bir gün dileği aldığımızı anlayabiliyoruz. Ancak kompleks düşünceleri ya da bir hikayeyi bu şekilde anlatmak, oldukça yorucu bir hal alabilir. Harflerin olmaması durumunda, belki de hepimiz Picasso tarzında soyut simgeler çizen, anlamlı şekiller yaratan mini sanatçılara dönüşürdük!
Bilgi Birikimi ve Harfler Olmasaydı Eğitim Nasıl Olurdu?
Harfler, bilgiyi korumanın ve nesiller boyunca aktarmanın en temel aracı. Peki ya harfler olmadan tarih nasıl aktarılırdı? Büyük ihtimalle her toplum, geleneklerini ve bilgisini simgelerle ifade eder, mağara resimleri ya da karmaşık desenlerle gelecek kuşaklara aktarırdı.
Ancak bu yöntemlerin sınırları var. Harflerin olmadığı bir dünyada matematiksel formülleri, felsefi düşünceleri ya da bilimsel keşifleri aktarmak nasıl olurdu? Yunan filozoflarının eserlerini ya da bilim insanlarının teorilerini bilemez, belki de bu bilgileri gelecek nesillere aktarmakta oldukça zorluk çekerdik. Eğitim, sadece görsellerle ve uygulamalı deneyimlerle sınırlı kalır, soyut düşünce daha zor hale gelirdi.
Kültürel Zenginlik Nasıl Etkilenirdi?
Dünyada binlerce dil var; hepsi de farklı harflerle, karakterlerle yazılıyor. Japonya’da kanji, Türkiye’de Latin alfabesi, Arap ülkelerinde Arap harfleri gibi her bölgenin kendine özgü harfleri, kültürel çeşitliliğin ve zenginliğin bir parçası. Harflerin olmaması, kültürel ifade şekillerini oldukça sınırlayabilirdi.
Her toplumun kendi simgeler dili ya da işaret dili olurdu belki, ancak bu diller yine de aynı anlam zenginliğini yansıtmakta eksik kalabilirdi. “Merhaba” diyememek, “Teşekkür ederim” diyememek ya da “Seviyorum seni” cümlesini kuramamak ne kadar zorlu olurdu bir düşünsenize. Kültürlerarası iletişim için bile ortak simgeler yaratmak zor olurdu ve dünya belki de daha izole bir yer haline gelirdi.
Medya ve Eğlence: Kitaplar, Filmler, Şarkılar…
Bir kitap açıyorsunuz ve karşınızda sadece desenler, simgeler veya renkler var. Romanlar, şiirler ya da derin anlamlı sözler olmadan edebiyatın ne kadar sınırlı olacağını bir düşünün. Harflerin olmadığı bir dünyada hikaye anlatmak, sadece resimlerle ya da simgelerle olacağı için okuyucunun hayal gücü de kısıtlanırdı.
Şarkı sözleri ya da filmlerdeki diyaloglar olmadan duygusal bir bağ kurmak çok daha zor olurdu. Müzik sadece melodiye indirgenir, sözlerin hikaye anlatım gücü kaybolurdu. Aynı şekilde filmlerde karakterlerin konuşmalarını anlamak zor olurdu. Çoğu şey simgelerle ya da jestlerle ifade edilmek zorunda kalırdı ki bu, özellikle karmaşık konuları anlatmayı oldukça zorlaştırırdı.
Günlük Hayat: Sokak Tabelaları ve Harflerin Eksikliği
Bir gün boyunca çevrenize göz atın: dükkân isimleri, yönlendirme tabelaları, menüler… Tüm bunlar harfler ve kelimelerle dolu. Harflerin olmadığı bir dünyada bu tür yönlendirmeler simgelerle yapılırdı, ancak bu oldukça kafa karıştırıcı olabilirdi. Örneğin, “Eczane” kelimesini simgelemek için nasıl bir sembol kullanırdınız? Ya da “Kütüphane”yi anlatmak için ne tür bir işaret koyardınız?
Belki bir kitap resmi ya da bir çift gözlük çizerdik ama bu herkes için aynı anlamı taşır mıydı? Öyle ki, birçok farklı kültürde aynı semboller, farklı anlamlar taşıyabilir. Bu durumda, evrensel bir sembol sistemi yaratmak çok daha karmaşık bir hal alırdı.
Harfler Olmadan Bir Dünya Gerçekten Mümkün mü?
Harflerin olmadığı bir dünya belki de renklerle, simgelerle ve sanatla dolu, oldukça yaratıcı bir dünya olurdu. Ancak bu dünyanın iletişimi bizim bildiğimizden çok daha sınırlı olurdu. Kelimeler ve harfler olmadan, insanlık olarak birçok alanda gelişmekte zorlanırdık. Tarihi yazmak, bilimsel buluşları açıklamak, karmaşık düşünceleri iletmek… Tüm bunlar harflerin gücü sayesinde kolaylaşıyor.
Sonuç olarak, harfler olmasaydı belki de hayatlarımız çok daha ilginç, renkli ve yaratıcı olurdu; ancak bir o kadar da karmaşık, belirsiz ve sınırlı kalırdı. Harfler sayesinde hikayelerimizi, duygularımızı, bilgimizi ve kültürümüzü aktarmak çok daha anlamlı ve kolay hale geliyor. Şimdi belki de her harfe minik bir teşekkür borçluyuz; çünkü onlar olmasaydı, bu yazıyı okuyabilmeniz bile mümkün olmazdı!
Film Önerileri
Arrival (Geliş)
Neden Öneriyorum: Bu bilim kurgu filminde, dilbilimci Dr. Louise Banks, dünyaya gelen uzaylılarla iletişim kurmak için onların dilini çözmeye çalışır. Film, dilin ve harflerin düşünce yapımızı nasıl etkilediğini ve iletişimin ne kadar karmaşık olabileceğini harika bir şekilde ele alıyor. “Ya harfler olmasaydı?” sorusuna dolaylı olarak yanıt veren, iletişimin sınırlarını sorgulatan bir film.
The Interpreter (Çevirmen)
Neden Öneriyorum: Nicole Kidman’ın başrolde olduğu bu gerilim filminde, Birleşmiş Milletler’de çevirmenlik yapan bir kadın, tanık olduğu bir suikast planını anlamaya çalışır. Farklı dillerin ve sembollerin yanlış anlaşılmasının nelere yol açabileceğini ele alan film, harfler ve dillerin hayatımızdaki rolünü sorgulamak için ideal bir yapım.
